4 สิ่ง....คนงานเชื่อม....ถ้าทำไม่เป็น....จะหมดราคามั้ย....!!!

คนงานเชื่อมไม่ใช่แค่รู้.... แต่ต้องทำเป็น....ทำได้.....

ไม่สำคัญว่าจบอะรัยมา....มี Cert กี่ใบ....ถ้าไม่เป็นหมดราคามั้ย?....

ต่อให้มี...Cert. อะรัยมา...จบการศึกษามาแค่ไหน....(นั้นเป็นสิ่งที่ดีมากนะครับ ได้พัฒนาตนเองและเป็นพื้นฐานที่ดีเยี่ยม)...ในวงการเชื่อมต้องรู้และทำได้กับ 4 สิ่งนี้ครับ....เพราะเป็นสิ่งจำเป็นในการทำงานหน้างานจริง นั้นก้อคือ....

1. อ่านได้...ใช้เป็น...สิ่งที่เรียกว่า..."WPS" (Welding Procedure Specification) หรือ ข้อกำหนดขั้นตอนปฏิบัติงานเชื่อม เอกสารนี้ใช้เป็นแนวปฏิบัติให้ทั้ง welding engineer, welding inspector, welder, QC inspector และอื่นๆ

หากไม่รู้จัก...อ่านไม่เป็น...อันนี้ต้องเร่งพัฒนาตนเองด่วน....

WPS นี้จะแจงรายละเอียดต่างๆที่จำเป็นในการเชื่อม เช่น ใช้กระบวนการเชื่อมอะรัย ลวดเชื่อมไหน รอยต่อยังงัย วัสดุไหนบ้าง ต้อง preheat หรือ PWHT มั้ย เป็นต้น

ตอนผมเข้ามาหน้า shop ครั้งแรกในชีวิต (โชคดีที่ท่านอาจารย์สอนมาดี ^_^) พอรู้ว่าเจ้าตัวนี้คืออะไร....แต่พอรายละเอียดลึกๆเป็นอันต้องหงายหลัง >_<....ภาษาอังกฤษทั้งนั้น...!!!...ดูมันสับสน...วุ่นวาย....ไม่รู้อะรัยเป็นอะรัย....อีรุงตุงนัง....ไปหมด....

หายใจลึกๆ....สู้ต่อครับ....ค่อยๆแกะไปทีละตัว

งานนี้ทำมั้ย….???

-ใช้กระบวนการเชื่อมนี้...???

-WPS ตัวเดียวใช้ได้หลายชนิดรอยต่อ (Joint Design) น่ะ...???

-ลวดเชื่อม มี A No. F No. specification และอื่นๆ ไปทำอะรัย

-เชื่อมงานหนาเท่านี้ กำหนดมาจากไหนกัน...???

-เชื่อมเหล็กกลุ่มนี้ กลุ่มนี้ไม่ได้ P No. Group No. อะรัยอ่ะ

-มีกำหนดความหนาเนื้อเชื่อม (Weld deposition) ในแต่ละกระบวนการเชื่อม

ด้วยเหรอ

-รู้ได้งัย...ว่าต้องเผาชิ้นงานก่อนเชื่อม (Preheat)...

ยังกำหนดได้ด้วยว่าต้องใช้อุณหภุมิเท่ารัย …???

-อื่นๆ อีกเป็นเข่งงงงโตๆ.....คร้าบบ >_<

2. ต้อง.....Review and Verify...ให้เป็น...ระหว่างสิ่งที่เรียกว่า... “WPS และ PQR”

เมื่อมี WPS แล้วต้องมี PQR (Procedure Qualification Records)....

มันก้อคือเอกสารบันทึกผลการทดสอบชิ้นงานเชื่อมนั้นเอง…

ขั้นตอนได้มาคือเอา Pre-WPS ที่ร่างเอาไว้ไปทดสอบเชื่อมจริงตามตัวแปรต่างๆที่กำหนดไว้ และบึนทึกผลขณะเชื่อมด้วยโดยเฉพาะ Essential Variables (คำนี้ต้องรู้เลย >_<) เช่น

กระแสเชื่อมจริง

แรงดันเชื่อมจริง

ความเร็วเชื่อมจริง

หากเป็น GTAW (TIG) หรือ GMAW (MIG/MAG) ก้อ วัดอัตราการไหลของก๊าซ

และอื่นๆๆๆๆๆ

หลังจากนำชิ้นงานนั้นไปทดสอบทางกลแล้ว เช่น Tensile test, Bend Test, CVN test (ถ้ามีกำหนด) เป็นต้น และมั่นใจแล้วว่าเป็นไปตามเกณฑ์การยอมรับ ก้อจัดการร่าง WPS เป็น Qualified WPS เพื่อใช้งานจริงต่อไป

(ระหว่างทางอาจมีการปรับแก้ไขตัวแปรใน Pre-WPS ที่ไม่มั่นใจเพื่อให้สอดคล้องกับค่าจริงใน PQR)

อ้าว....ประเด็นคือ PQR เกี่ยวรัยกันกับ WPS….ตอนนั้นสับสนมากครับ

โชคดีฟ้ามาโปรด.....พี่ๆ Senior มีอบรม in-house เกี่ยวกับมาตรฐาน ASME Sec. IX ที่สำคัญคนที่มาเป็นวิทยากรคือ AI (Authorized Inspector) ระดับประเทศเลยน่ะครับ... (ว่าแต่ตอนนั้นใครอ่ะครับ...AI....>_<)

คิดในใจ...WPS ยังอยู่พื้นผิวดินอยู่น่ะ.... แล้วเจ้านี้ ASME Sec. IX คือ.... คือ.. ..คือ...

คือ ข้อกำหนดเกี่ยวกับการปฏิบัติงานเชื่อมในงาน Power Boiler, Pressure vessel, Piping, Storage tank ต่างๆ ตั้งแต่ WPS/PQR/WPQ จนถึงการทดสอบ ตรวจสอบ เกณฑ์การยอมรับงานเชื่อมและอื่นๆอีกเยอะเลยคร้าบบบ

หลังคอร์สนั้น....อมยิ้มเลย....(หัวหมุน...ศัพท์แสงเพียบ...ล่องลอยในดวงดาวและท้องฟ้า....ไปยันอวกาศ.....พี่ๆต้องเรียกกลับมา…กลับมา...กลับมา... 5555)

ตื่นรู้...เลย....^_^…ที่สงสัยตัวแปรมีที่มาที่ไป...และความอีรุงตุงนังใน WPS.... ก้อเจ้า Essential Variables ใน PQR เป็นตัวกำหนดสะส่วนใหญ่ ^_^....เปิดฝาครอบเลยจริงๆ

(เอกสารอบรมและ Lecture Note ผมยังเก็บไว้ถึงปัจจุบันนี้เลย ตอนนี้ AI ท่านนั้นเป็น AIS (Authorized Inspector Supervisor) ระดับต้นๆ ในภูมิภาคเราแล้ว ขอพระคุณท่านมากๆครับ)

แต่ก้อ...ยังมีรายละเอียดอีกเยอะมากๆที่ต้องทำความเข้าใจต่อไป และกรณีศึกษาที่ต้องให้ขบคิดกันตลอดเวลาครับ....

3. คัดเลือกช่างเชื่อมฝีมือดี.....ขั้นเทพ.....ให้เจอ.....!!!....ถ้าไม่มีท่านเหล่านี้งานเชื่อมดีบังเกิดไม่ได้......

แล้วรู้ได้ยังงัยว่า....ฝีมือเข้าขั้นแล้ว.....

ดูลายมือ....ดูหน้าตา....ดูภรรยา....อ้าวไปกันใหญ่....สิ่งนี้ห้าม….ลบลู่น๊า >_<

เรียกขั้นตอนนี้ว่า “ WPQR หรือ WQT” (Welder Performance Qualification Record หรือ Welder Qualification Test)

สิ่งนำทางก้อคือ.....นำ Qualified WPS (อาจมีหลายตัว)..ที่ได้ในขั้นตอนก่อนหน้านี้......ไปค้นหาน่ะครับ.....

หลักๆ ดูว่า คือ

-กระบวนการเชื่อมไหน....ที่ท่านเหล่านั้นเก่งกล้า

-ช่างเชื่อมคนนั้น” เข้าท่า” …มั้ย….>_< เค้าหมายถึง “ท่าเชื่อม (Position)”

-ช่วงความหนา (Material thickness range) หรือ เส้นผ่าศูนย์กลางท่อ ชิ้นงานที่ต้องการ

-ลวดเชื่อมที่ถนัด Electrode Classification Groups (F No.)

-และอื่นๆๆๆๆๆๆ

ซึ่งรวมอยู่ใน Essential Variable สำหรับ Welding Personnel Performance...คร้าบบบ

สิ่งสำคัญสุดๆ....”แทบไม่มีสอนในสถาบันการศึกษาต่างๆ.........มีไม่กี่แห่งในประเทศ”

ก้อคือ Codes and Standards มาตรฐานกำหนด...เพราะเราจะต้องดำเนินตามขั้นตอนที่เป็นการยอมรับกันและใช้งานจริงในอุตสาหกรรม

แต่ล่ะงานก้อมีรายละเอียด ข้อระวัง ข้อกำหนดแตกต่างกันไป ซึ่ง จำเป็นมากๆ เช่น

ASME, API, AWS, ASNT, EN, ISO…ๆๆๆ

แรกๆ แนะนำ AWS D1.1 ตามด้วย ASME Sec. IX

4. สิ่งต่อยอดทั้ง....ชีวิตก้าวกระโดด....ด้วย ...".....เขียน WPS ที่ถูกต้องเป็นมั้ย...ได้มั้ย…."

. เขียนเป็น....ทำได้....เพิ่มมูลค่าสุดๆ....

แม้จบสายตรงวิศวกรรมการเชื่อม...ก้อยังต้องเรียนรู้อีกเยอะ....โดยเฉพาะถ้าไม่มี Codes and Standards กำหนดให้ทำตาม....จะทำยังงัย???......ในงานที่พิเศษมากๆจะตัดสินใจยังงัย...ซึ่งต้องอาศัยความรู้ทาง 1. Processes, 2. Joint welded design, 3. NDT, และ 4. โลหะวิทยางานเชื่อมเป็นหลัก.....รวมทั้งเก็บเกี่ยวประสบการณ์ที่จริงจัง....

......สถาบันการศึกษาในระบบแถบไม่มีสอน.........มีก้อไม่กี่แห่งในประเทศ....ซึ่งต้องเก็บเกี่ยวและขวนขวาย หมั่นแสวงหาความรู้และฝึกฝนกันอย่างมาก...

แต่คุ้มสุดๆ....ครับ

“…..เมื่อรู้ทางแล้ว....ก้อต้องทางสร้างได้เอง..…”

จากที่เล่าสู่กันฟัง...ทั้งหลายนี้....มากมายยยยย (ถ้าท่านอ่านถึงข้อนี้อ่ะครับ...>_<)

หวังว่าคงเป็นประโยชน์นะครับ

อาจารย์โอ (ผศ.ดร.ฤทธิชัย เภาเนียม)

เร่งเครื่อง ชาญชาญงานเชื่อม

เล่าสู่กันฟังเพิ่มเติมที่....😄😄😄

✅ 👉Welding Specialist - YouTube

✅ 👉 เข้ามาคุยกันในกลุ่ม FB ได้ที่นี่ครับ กรณีศึกษา แก้ปัญหางานเชื่อม

✅ 👉 เข้ามาคุยกันในกลุ่ม FB ได้ที่นี่ครับ แหล่งปัญญายุทธ์หนังสือการเชื่อมไทย

✅ Facebook เรื่องอัพเดจใหม่ๆ